This scientific article presents a comprehensive analysis of the impact of conflicts such as the Russia–Ukraine war, the conflict between Israel and the Gaza Strip, the civil war in Sudan, and the Yemeni crisis on energy prices, food supply chains, inflation, financial markets, as well as international trade and logistics systems. The rise in energy and food prices triggered by these conflicts has exacerbated macroeconomic instability in many countries, pushing global inflation to an annual rate of 8–9%. International sanctions and trade restrictions have led to a slowdown in global trade, decreased investor confidence, and disruptions in production and logistics chains. As a result, developing countries are suffering the most from the food and energy crises, and the demand for international humanitarian aid has reached record levels. The results of this study indicate that to ensure global economic stability amid ongoing wars, countries need to strengthen cooperation, diversify supply sources, and coordinate macroeconomic policies.

Global economic security; geopolitical instability; armed conflicts; Russia–Ukraine war; conflict between Israel and the Gaza Strip; Sudan crisis; civil war in Yemen; energy prices; food security; inflation; financial markets; supply chains; international sanctions; migration; humanitarian aid; international cooperatio.

Интернатионал Монетарй Фунд (2023). Wорлд Эcономиc Оутлоок, Оcтобер 2023: Навигатинг Глобал Дивергенcес. – ХВЖ глобал ўсиш ва инфляция прогнозлари (2022 йилда инфляция 8,7% гача ошгани) ҳақида.

Wорлд Банк (2022). Ҳоw тҳе wар ин Украине ис решапинг wорлд траде анд инвестмент. – Жаҳон банки ҳисоботига кўра Украина уруши туфайли жаҳон савдо ҳажми 1% га қисқариб, глобал ЯИМ ўсиши қарийб 0,7% бандга пасайиши кутилгани таъкидланган.

Реутерс (2022). “Фоод приcес ҳит реcорд ҳигҳ ин Марч, У.Н. агенcй сайс.” Реутерс Wорлд Неwс, 8-апрел 2022. – ФАО маълумотларига асосланиб, 2022-йил март ойида озиқ-овқат нархлари индекси 159,3 пунктга етиб тарихий рекорд ўрнатгани ва бу уруш туфайли дон ва ёғ бозоридаги узилишлар билан боғлиқлиги ёритилган.

Тҳе Гуардиан (2023). “Ҳоw wилл тҳе Исраел-Ҳамас wар аффеcт оил приcес анд тҳе глобал эcономй?” бй Л. Эллиотт, 18-октябр 2023. – Исроил–Ҳамас можаросининг нефт бозори ва жаҳон иқтисодиётига таъсири таҳлил қилинган; ХВЖ баҳосига кўра нефт нархининг 10% ошиши глобал ўсишни 0,15% га секинлаштириб, инфляцияни 0,4% га ошириши келтирилган.

Реутерс (2023). “Судан cонфлиcт тҳреатенс супплй оф кей софт дринк ингредиент гум арабиc.” Реутерс, 28-апрел 2023. – Судан фуқаролар уруши дунё бўйича гум арабиc (араб сақичи) етказиб берилишига хавф солаётгани, чунки глобал таъминотнинг ~70% Суданга тўғри келиши ва уруш сабаб экспорт тўхтаб қолгани ҳақидаги мақола.

ИЕА (2022). Фреқуентлй Аскед Қуестионс он Энергй Сеcуритй. – Халқаро Энергетика Агентлиги ҳисоботида Россия–Украина уруши натижасида 2022-йил октябрга келиб Россиянинг Европага газ қувури етказиб бериши ўтган йилга нисбатан 80% га қисқаргани ҳамда Европага газ оқими муқобил йўналишларга ўтаётгани ҳақида маълумот келтирилган.

УН ОЧА (2022). УН лаунчес реcорд $51.5 биллион ҳуманитариан аппеал фор 2023. – БМТ 2023-йил учун рекорд даражада гуманитар маблағ соъраб мурожаат қилгани (339 млн киши ёрдамга муҳтож, талаб қилинган сумма 51,5 млрд АҚШ доллари), шу жумладан Яман (4,2 млрд), Сурия (4,4 млрд), Украина (3,9 млрд) каби давлатларга йирик ёрдам режаси тузилгани қайд этилган.

УНҲCР (2023). Форcед дисплаcемент cонтинуес то гроw ас cонфлиcтс эсcалате. Пресс Релеасе, 25-октябр 2023. – БМТ Қочқинлар агентлиги (УНҲCР) ҳисоботида 2023-йилнинг биринчи ярмида урушлар туфайли мажбурий кўчқинлар сони 110 миллиондан ошгани, сентябр охирига бориб эса 114 миллионга етгани, бунга Украина, Судан, Конго ДР ва бошқа можаролар асосий ҳисса қўшгани таъкидланган.

Тҳинк Глобал Ҳеалтҳ (Cоунcил он Фореигн Релатионс) (2023). Лиана Фих & Cаролине Капп, “Интернатионал Cооператион анд тҳе Wар Агаинст Украине,” 6-апрел 2023. – Ушбу таҳлилий мақолада Украина уруши халқаро ҳамкорликка салбий таъсир қилгани, Г20 доирасида келишмовчиликларни кучайтиргани, глобал муаммолар бўйича ҳамжиҳатликка ҳалақит бераётгани батафсил ёритилган.

ББC Неwс Ўзбек (2022–2023). “Уруш ва глобал иқтисодиёт” мавзусидаги таҳлилий материаллар тўплами. – Ушбу манбаларда Марказий Осиё давлатларига Россия–Украина урушининг таъсири, жумладан, мигрантлар пул ўтказмалари, трансчегаравий савдо ва валюта курслари ўзгариши таҳлил қилинади. (Изоҳ: ББC Ўзбекнинг 2022–2023-йиллардаги мақолалари мазкур мақола мазмунини тасдиқловчи қўшимча маълумот сифатида фойдаланилди).